Η Παπαστράτος πρωτοπορεί ξανά: Από το τσιγάρο στα νέα προϊόντα νικοτίνης

Συνέντευξη στον Αντώνη Φουρλή για την Huffington Post (αναδημοσίευση)

Παρατηρούμε δίπλα μας κάθε μέρα, ότι υπάρχουν όλο και λιγότερα τασάκια - όλο και περισσότερες συσκευές για θερμαινόμενα προϊόντα που επιλέγουν οι καπνιστές. Μεταφράζεται αυτό σε καλύτερα οικονομικά μεγέθη για την Παπαστράτος; Και για να είμαι ειλικρινής, θα θέλαμε να μάθουμε αν μεταφράζεται και σε αύξηση εσόδων για την ελληνική οικονομία και το Δημόσιο, ώστε να επιστρέφονται και κάτι από τα κέρδη σας στην κοινωνία.

Τα οικονομικά αποτελέσματα των τελευταίων χρόνων επιβεβαιώνουν την εκτίμηση που διατυπώνετε. Τα έσοδα από τις πωλήσεις των εναλλακτικών προϊόντων καπνού και νικοτίνης στον τζίρο της Παπαστράτος ξεπερνούν το 70%, ενώ συνεισφέρουμε ετησίως στα κρατικά ταμεία φόρους, ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, ένα μέγεθος που αντιστοιχεί σχεδόν στο 2% των συνολικών φορολογικών εσόδων του προϋπολογισμού. Επιπλέον, η συνεχής αύξηση των εργαζομένων μας οδηγεί και σε αύξηση των εργοδοτικών εισφορών στο κράτος.

Όσο για τις επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογικό εξοπλισμό, έχουν βελτιώσει την παραγωγική ικανότητα της εταιρείας και επιτρέπουν στην Παπαστράτος να διατηρεί την ανταγωνιστικότητα και την εξαγωγική δυναμική της. Στην κατηγορία των εναλλακτικών προϊόντων καταγράφεται αυξανόμενος ανταγωνισμός, κάτι που επιβεβαιώνει τη στρατηγική επιλογή μας να επενδύσουμε αρκετά νωρίς στην έρευνα για καινοτόμες λύσεις και εναλλακτικές, με έμφαση στην ποιότητα και την επιστημονική τεκμηρίωση, ώστε να ανταποκρινόμαστε στις εξελισσόμενες ανάγκες των καταναλωτών.

Οι πωλήσεις της Παπαστράτος γίνονται όλες εδώ στην Ελλάδα, ή κάνετε και εξαγωγές των προϊόντων σας από τις γραμμές παραγωγής της Παπαστράτος που λειτουργούν στον Ασπρόπυργο;

Η Παπαστράτος διανύει την 8η χρονιά ενός επενδυτικού σχεδίου συνολικού ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ, με αναβάθμιση των εγκαταστάσεών της, αγορά καινούριων μηχανημάτων και δημιουργία νέων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Επιλέξαμε να ενισχύουμε με συνέπεια το εξαγωγικό αποτύπωμά μας, προκειμένου να καλύψουμε όχι μόνο την εγχώρια κατανάλωση, αλλά και τη ζήτηση που καταγράφεται στις διεθνείς αγορές.

Το 85% της παραγωγής μας εξάγεται σε περισσότερες από 40 χώρες σε όλον τον κόσμο με κύρια αγορά την Ιαπωνία. Οι θερμαινόμενες ράβδοι καπνού για το IQOS αποτελούν το Νο1 ελληνικό εξαγώγιμο προϊόν προς τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου και αντιπροσωπεύουν το 80% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας προς την Ιαπωνία. Συνολικά, η ετήσια αξία εξαγωγών μας το 2023, ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Το εργοστάσιό μας στον Ασπρόπυργο, έχει κεντρικό ρόλο. Είναι ένα από τα τρία κέντρα της Philip Morris International (PMI) στην Ευρώπη για την αποκλειστική παραγωγή θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS, κάτι που μας επιτρέπει να ενισχύσουμε σημαντικά το εξαγωγικό έργο της χώρας μας συνολικά.

Βλέπουμε συχνά να μιλάτε για την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό. Πώς αποτυπώνεται αυτό στην πράξη για τους εργαζόμενους της εταιρείας στην Ελλάδα; Υπάρχουν ουσιαστικές ευκαιρίες για τα ελληνικά στελέχη να αναλάβουν ρόλους και να εξελιχθούν μέσα στο ευρύτερο δίκτυο της Philip Morris International;

Δεν είμαι ο πρώτος που θα μιλήσω για την ελληνική ευρηματικότητα και το ταλέντο των στελεχών μας. Η διεθνής εμπειρία μάς προσφέρει πλείστα παραδείγματα Ελλήνων που βρίσκονται πίσω από σημαντικές καινοτομίες, οι οποίες καλυτερεύουν τη ζωή μας. Στην Παπαστράτος επενδύουμε συνειδητά και με συνέπεια στην καλλιέργεια και αξιοποίηση των δεξιοτήτων του εργαζόμενου και επιστήμονα στο εργοστάσιο της Παπαστράτος.

Ποσοτικά αλλά και ποιοτικά, η πρωταγωνιστική παρουσία του ελληνικού στοιχείου σε θέσεις με κομβική σημασία για την εταιρεία μας διεθνώς, αποδεικνύει τη συστηματική δουλειά που γίνεται για την καλλιέργεια του ταλέντου και των δεξιοτήτων των στελεχών μας, και την εν συνεχεία αξιοποίησή τους σε περισσότερο σημαντικούς ρόλους και θέσεις ευθύνης και στην μητρική μας εταιρεία.

Από τα τελευταία οικονομικά αποτελέσματα της PMI, σε επίπεδο ομίλου, προκύπτει μία εντυπωσιακή αύξηση για τα προϊόντα νικοτίνης για χρήση από το στόμα. Τα λεγόμενα nicotine pouches. Είναι μία νέα τάση στον κόσμο που βλέπετε και στην Ελλάδα;

Τα σακουλάκια νικοτίνης, στα ελληνικά, είναι ένα προϊόν νικοτίνης – παρόμοιο με το snus, ένα προϊόν που περιέχει καπνό και λαμβάνεται από το στόμα, που χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στις σκανδιναβικές χώρες, κυρίως, στη Σουηδία. Εκεί, η εκτεταμένη χρήση του snus από τους άνδρες έχει οδηγήσει σε πολύ χαμηλό επιπολασμό του συμβατικού καπνίσματος, και συνεπακόλουθα σε μικρότερα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα για τους Σουηδούς σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο στην Ευρώπη.

Τα σακουλάκια νικοτίνης προσομοιάζουν με το snus, με τη διαφορά ότι δεν περιέχουν καπνό, και φαίνεται να διατηρούν τα πλεονεκτήματα του snus. Δεν θα τα περιέγραφα λοιπόν ως νέα τάση, αλλά ως εξέλιξη.

Εύκολα καταλαβαίνουμε ότι τα nicotine pouches εξαιρούνται από τη νομοθεσία που συνδέεται με το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους κλπ. Πόση διαφορά κάνουν στην πραγματικότητα, εάν ένας καπνιστής τα επιλέξει και αφήσει το τσιγάρο;

Ο αντικαπνιστικός νόμος αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, και στην προστασία εκείνου που δεν καπνίζει από τον καπνό του τσιγάρου του καπνιστή. Η φύση των nicotine pouches, που παραμένουν στο στόμα χωρίς ο χρήστης να εκπνέει καπνό ή αερόλυμα, είναι τέτοια που δεν θα είχε νόημα να εμπίπτουν στις πρόνοιες κάποιας αντικαπνιστικής νομοθεσίας. Δεν προκαλούν παθητικό κάπνισμα. Ωστόσο, να σημειώσουμε ότι είναι ένα προϊόν νικοτίνης. Και ως τέτοιο πρέπει να υπόκειται σε ρύθμιση από τη νομοθεσία, με σαφήνεια και αυστηρότητα, αναφορικά με την πρόσβαση ανηλίκων σε αυτό, με ανώτατα όρια περιεκτικότητας σε νικοτίνη και κατάλληλη συσκευασία.

Είναι πολύ σημαντικό ότι ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών, FDA, αδειοδότησε τα σακουλάκια νικοτίνης με την εμπορική ονομασία ΖΥΝ της PMI, καθιστώντας το ΖΥΝ το πρώτο και μοναδικό αδειοδοτημένο προϊόν νικοτίνης χωρίς καπνό στην Αμερική. Αυτή η επιστημονικά τεκμηριωμένη απόφαση επιβεβαιώνει ότι τα εν λόγω σακουλάκια νικοτίνης αποτελούν μια καλύτερη εναλλακτική για τους ενήλικους καπνιστές σε σχέση με το παραδοσιακό τσιγάρο.

Προσωπικά θεωρώ ότι τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού, ως καλύτερη επιλογή σε σχέση με το συμβατικό τσιγάρο για όσους δεν διακόπτουν το κάπνισμα, συνιστούν ευκαιρία για τη δημόσια υγεία και όχι απειλή, εφόσον φυσικά υπάρχουν και εφαρμόζονται οι κατάλληλες ρυθμιστικές δικλείδες.

Από την άλλη πλευρά, πόσο κακό μπορεί να κάνει ένα μη καπνικό προϊόν, στην υγεία ενός νέου ανθρώπου που δεν είναι καν καπνιστής αλλά θα τα επιλέξει ως συνήθεια; Το έχετε μετρήσει αυτό;

Να ξεκαθαρίσουμε το εξής. Όσα λέμε αφορούν αποκλειστικά τους ενήλικους καπνιστές. Όχι τους πρώην καπνιστές, όχι τους μη καπνιστές και, πολύ περισσότερο, όχι τους ανήλικους. Κανένα προϊόν καπνού και νικοτίνης δεν αφορά αυτούς. Κι εδώ μπαίνει η διάσταση της εταιρικής ευθύνης αλλά και της ατομικής, του κάθε λιανοπωλητή, ώστε τα προϊόντα αυτά να μην φτάνουν σε χέρια ανηλίκων.

Και φυσικά, υπάρχει και η ευθύνη της Πολιτείας, αναφορικά με την ορθή, ολιστική και συνεκτική νομοθέτηση των κανόνων και του πλαισίου για την αγορά της νικοτίνης συνολικά. Για να επανέλθω στην ουσία της ερώτησής σας, τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού και νικοτίνης είναι καλύτερες εναλλακτικές σε σχέση με τη συνέχιση του τσιγάρου, όμως είναι εθιστικά και δεν είναι ακίνδυνα.

Είχαμε τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού, που ήταν η καινοτομία σας, τώρα έχουμε και τα προϊόντα νικοτίνης από το στόμα. Όλα αυτά ξεκίνησαν επειδή αποδέχεστε την ανάγκη να περιοριστεί το τσιγάρο. Αλλά το τσιγάρο είναι ακόμα εδώ. Ως πότε;

Οι καινοτομίες που αναφέρεστε προέκυψαν ως απαίτηση των καταναλωτών, στις ανάγκες των οποίων καλούμαστε να ανταποκρινόμαστε. Η κοινωνία ωριμάζει, εξελίσσεται και απαιτεί έναν κόσμο με λιγότερες βλάβες, όσον αφορά τις ασθένειες, την οδήγηση, τη διατροφή, το σεξ, το αλκοόλ, το κάπνισμα. Κι εδώ έρχεται η βιομηχανία, η Philip Morris International και η Παπαστράτος, να επενδύσουν περισσότερα από 14 δισεκ. δολάρια για την ανάπτυξη και επιστημονική τεκμηρίωση νέων και δυνητικά λιγότερο βλαβερών προϊόντων.

Για να μιλήσουμε για το οριστικό τέλος του τσιγάρου, θα πρέπει να συνυπάρχουν πολλοί παράγοντες και απαιτείται σύμπραξη πολλών μερών. Στη σημερινή Ευρώπη της αποβιομηχάνισης, για παράδειγμα, υπάρχει ακόμη ισχυρό αποτύπωμα της βιομηχανίας καπνικών προϊόντων, σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής, αλλά και σε επίπεδο κοινωνίας. Επενδύσεις, καλά αμειβόμενη εργασία, απόδοση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ σε φόρους, ισχυρό εξαγωγικό έργο. Οι αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να μιλήσουμε για την ευρύτερη γειτονιά μας, θα πρέπει να ωθήσουν τη βιομηχανία καπνικών προϊόντων σε μαζικές επενδύσεις στην έρευνα, ανάπτυξη και κυκλοφορία καλύτερων προϊόντων. Χωρίς ταμπού, φοβικότητα και ακραίες προσεγγίσεις.

Με τη στροφή σε νέα προϊόντα που περιγράφετε και στη χώρα μας, θα λέγατε ότι η Ελλάδα εναρμονίζεται πλέον με τα διεθνή στάνταρ; Υπάρχουν σημεία που βρισκόμαστε πιο μπροστά ή πιο πίσω σε σύγκριση με τις κυρίαρχες τάσεις στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη;

Η Ελλάδα είδε εγκαίρως το πρόβλημα του καπνίσματος με ρεαλισμό, μακριά από δογματισμούς και αναχρονιστικές ιδεοληψίες. Γι’ αυτό και, σε νομοθετικό επίπεδο, βρισκόμαστε σήμερα στην πρωτοπορία του ελέγχου του καπνίσματος. Η ελληνική Πολιτεία κατανόησε γρήγορα τον θετικό ρόλο που έχουν να παίξουν οι πολιτικές για τη μείωση της βλάβης που προκαλεί το κάπνισμα, αξιοποιώντας ενδελεχή επιστημονική αξιολόγηση των νέων προϊόντων καπνού και νικοτίνης, κι έτσι προέκυψε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του καπνίσματος, που εκπονήθηκε το 2019, και ο σχετικός νόμος έναν χρόνο μετά, το 2020.

Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Υγείας, μετά από σχετική εισήγηση της αρμόδιας Επιστημονικής Επιτροπής για την εκτίμηση του βαθμού βλαπτικότητας των νέων προϊόντων καπνού, προχώρησε πρόσφατα στη θετική αξιολόγηση του θερμαινόμενου προϊόντος καπνού της εταιρείας μας, δίνοντας τη σχετική αδειοδότηση για την ενημέρωση των καταναλωτών η οποία αναφέρει ότι: «Η συγκέντρωση χημικών ουσιών με αναγνωρισμένη τοξικότητα, εκτός της νικοτίνης, που παράγονται κατά τη χρήση του IQOS ILUMA με τις ράβδους καπνού “TEREA Χ” είναι μικρότερη σε σύγκριση με το συμβατικό κάπνισμα». Μείωση στη συγκέντρωση χημικών ουσιών με αναγνωρισμένη τοξικότητα δεν σημαίνει αντίστοιχη μείωση του κινδύνου για την υγεία. Το αερόλυμα αυτού του προϊόντος καπνού περιέχει νικοτίνη και άλλες επικίνδυνες χημικές ουσίες, βλάπτει την υγεία σας και είναι εθιστικό. Η καλύτερη επιλογή είναι η διακοπή συνολικά της χρήση καπνού και προϊόντων νικοτίνης.

Πρόκειται για μια απόφαση-ορόσημο, όχι μόνο για την Παπαστράτος αλλά συνολικά για την PMI, καθώς η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο με αδειοδοτημένο ισχυρισμό για επτά από τις ποικιλίες των θερμαινόμενων ράβδων TEREA. Τεκμηριώνεται, έτσι, η χαμηλότερη τοξικότητα αυτών των προϊόντων θέρμανσης καπνού και διαφοροποιούνται περαιτέρω από τα συμβατικά τσιγάρα.

Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί τον απόλυτο στόχο και τη μεγάλη πρόκληση. Για εκείνους που δεν διακόπτουν, ωστόσο, είναι πολύ σημαντική η στροφή σε άλλες, επιστημονικά τεκμηριωμένες, καλύτερες εναλλακτικές πρόσληψης νικοτίνης. Και φυσικά, η υπεύθυνη και έγκυρη σχετική ενημέρωση των καπνιστών από τις αρμόδιες Αρχές της Πολιτείας.

Και στο μέτωπο αυτό, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρωτοπορία των δράσεων, σε παγκόσμια επίπεδο. Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι το εύρημα της τελευταίας Έκθεσης του Ευρωβαρόμετρου, που καταγράφει ότι η χώρα μας έχει σημειώσει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στον επιπολασμό των καπνιστών σε όλη την Ευρώπη, κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες, ως αποτέλεσμα της ρεαλιστικής προσέγγισης για την οποία σας μίλησα. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον και πιστεύω ότι η Ελλάδα, με τη συνεργασία Πολιτείας, Κοινωνίας των Πολιτών και βιομηχανίας, μπορεί τα επόμενα χρόνια να κάνει το τσιγάρο παρελθόν.