Ο καταλυτικός ρόλος του νομοθετικού πλαισίου στη μείωση της βλάβης που προκαλεί το κάπνισμα
O Λεωνίδας Τόλης, Ανώτερος Νομικός Σύμβουλος της Παπαστράτος και της Νοτιανατολικής Ευρώπης για την Philip Morris International, εξηγεί για το πως, με έγκριση του υπουργείου Υγείας, μπορεί να επικοινωνηθεί στους ενήλικους καπνιστές ότι ένα προϊόν εμφανίζει σημαντικά μειωμένο κίνδυνο για την υγεία ή μείωση στις εκπομπές τοξικών ουσιών ή μειωμένη τοξικότητα σε σχέση με το συμβατικό τσιγάρο.

Kείμενο για την Ναυτεμπορική (αναδημοσίευση)
Η Παπαστράτος, θυγατρική της Philip Morris International (ΡΜΙ), είναι ένας από τους σημαντικότερους επενδυτές στη χώρα και ανακηρύσσεται κορυφαίος εργοδότης τα τελευταία 11 χρόνια. Φέτος αναδείχθηκε ως ο Πιο Ελκυστικός Εργοδότης στην Ελλάδα για 5η συνεχή χρονιά, λαμβάνοντας παράλληλα την επαναπιστοποίηση Equal Pay & Opportunities.
Το 2014, η μητρική μας PMI προχώρησε σε έναν πρωτόγνωρο μετασχηματισμό, αλλάζοντας εντελώς το επιχειρηματικό της μοντέλο. Από το 2008, έχει επενδύσει πάνω από 14 δισ. δολάρια και απασχολεί πάνω από 1.460 επιστήμονες και μηχανικούς διαφόρων ειδικοτήτων για την Έρευνα και Ανάπτυξη μιας σειράς νέων καινοτόμων προϊόντων που θερμαίνουν και δεν καίνε τον καπνό. Σήμερα τα προϊόντα αυτά πωλούνται σε 95 χώρες και οι ενήλικοι χρήστες τους υπολογίζονται σε 38,6 εκατομμύρια.
Είναι προφανές ότι η πλήρης διακοπή του καπνίσματος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μειωθούν οι σοβαρότατες ασθένειες που σχετίζονται με αυτό. Εδώ και πολλές δεκαετίες, οι πολιτικές δημόσιας υγείας επικεντρώθηκαν στην πρόληψη της έναρξης του καπνίσματος και στη διακοπή του.
Παρά όμως τις προσπάθειες να μειωθεί το κάπνισμα, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 1,1 δισ. άνθρωποι παγκοσμίως που συνεχίζουν να καπνίζουν, με τη χώρα μας να βρίσκεται ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη.
Για να αντιμετωπιστεί λοιπόν το κάπνισμα, μια από τις σημαντικότερες παγκόσμιες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία, θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι εξελίξεις στην τεχνολογία και την επιστήμη και να ξεκινήσει ένας ειλικρινής διάλογος που να περιλαμβάνει και τη μείωση της βλάβης για τους καπνιστές που δεν διακόπτουν το κάπνισμα.
Στο κάπνισμα, η μείωση της βλάβης είναι μια συμπληρωματική πολιτική, δίπλα σε αυτές της πρόληψης και της διακοπής, η οποία μπορεί να προσφέρει πολύ σημαντικά αποτελέσματα στη δημόσια υγεία. Αφορά την προσφορά στους ενήλικους καπνιστές προϊόντων καπνού και νικοτίνης, επιστημονικά τεκμηριωμένων, με προφίλ δυνητικά χαμηλότερου ρίσκου σε σχέση με το αποδεδειγμένα ιδιαίτερα επιβλαβές τσιγάρο.
Για να μπορεί όμως η μείωση της βλάβης να λειτουργήσει αποτελεσματικά, πρέπει το ρυθμιστικό πλαίσιο να είναι σύγχρονο και να ακολουθεί τις εξελίξεις της επιστήμης και όχι να αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο το σύνολο των προϊόντων καπνού και νικοτίνης ανεξάρτητα από την προοπτική μείωσης της βλάβης που παρουσιάζουν. Εφόσον υπάρχουν καλύτερες εναλλακτικές, επιστημονικά τεκμηριωμένες, θα πρέπει να μπορούμε να τις επικοινωνούμε στους ενήλικους καπνιστές που συνεχίζουν να καπνίζουν μέσω υπεύθυνων πρακτικών marketing, οι οποίες θα αποτρέψουν τη χρήση από μη καπνιστές, πρώην καπνιστές και ανήλικους.
Το υπουργείο Υγείας στη χώρα μας έκανε ένα προοδευτικό και ταυτόχρονα τολμηρό βήμα μπροστά. Ήδη από το 2020 προβλέπεται πλέον η δυνατότητα, με έγκριση του υπουργείου Υγείας, να μπορεί να επικοινωνηθεί στους ενήλικους καπνιστές ότι ένα προϊόν εμφανίζει σημαντικά μειωμένο κίνδυνο για την υγεία ή μείωση στις εκπομπές τοξικών ουσιών ή μειωμένη τοξικότητα σε σχέση με το συμβατικό τσιγάρο. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μετά από αυστηρή διαδικασία ελέγχου και θετική γνωμοδότηση από επταμελή Επιτροπή Αξιολόγησης του βαθμού βλαπτικότητας των νέων προϊόντων καπνού, με εκπροσώπους από τα υπουργεία Υγείας και Ανάπτυξης το Γενικό Χημείο του Κράτους, τον ΕΟΦ, την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία και την Ελληνική Εταιρεία Τοξικολογίας. Εφόσον εγκριθεί τέτοιος ισχυρισμός, συνοδεύεται από εμφανή προειδοποίηση ότι η χρήση του νέου προϊόντος δεν είναι ασφαλής.
Πρόσφατα, η εταιρεία μας έλαβε για δεύτερη φορά τα τελευταία χρόνια έγκριση ισχυρισμού μειωμένης τοξικότητας για 7 ποικιλίες προτεινόμενων προϊόντων καπνού μετά από ενδελεχή μελέτη των επισημονικών δεδομένων μας.
Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι πλέον μετρήσιμα. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, η Ελλάδα πέτυχε μείωση καπνίσματος κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες από το 2021 έως το 2023, από 42% σε 36%, τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε.-27, μετά την Τσεχία που εφαρμόζει παρόμοια πολιτική.
Σήμερα, η κοινωνία μας εμπιστεύεται περισσότερο από ποτέ την τεχνολογία και την επιστήμη και θέλει να είναι αυτές που θα οδηγούν τις εξελίξεις και τις αποφάσεις σε σημαντικούς τομείς. Έχει ανάγκη την έγκυρη ενημέρωση και την πρόσβαση στην αντικειμενική πληροφόρηση. Στην Παπαστράτος πιστεύουμε ότι πρέπει να συμμετέχουμε στον διάλογο με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη μείωση της βλάβης από το τσιγάρο. Γιατί μπορούμε και πρέπει να είμαστε μέρος της λύσης.