Θέμης Χασιώτης: Ανάμεσα στην τεχνητή και την ανθρώπινη νοημοσύνη

Κείμενο για το Inside the Mind of the CEO

Ζούμε σε μια εποχή όπου η πληροφορία πολλαπλασιάζεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και η τεχνολογία αλλάζει ριζικά τους παραδοσιακούς όρους της επικοινωνίας. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν “έρχεται”, είναι ήδη εδώ. Τα εργαλεία που φέρνει μαζί της εξελίσσονται ταχύτερα απ' όσο προλαβαίνουμε να σκεφτούμε, να οργανώσουμε τη σκέψη μας και να αναλάβουμε δράση.

Σήμερα, η ευθύνη κάθε επαγγελματία στο χώρο της επικοινωνίας, είναι μεγαλύτερη από ποτέ, ακόμη κι αν αυτό δεν είναι πάντα ορατό.

Η τεχνολογία έχει ήδη μεταμορφώσει τον τρόπο που δουλεύουμε, επικοινωνούμε και τελικά, συνδεόμαστε. Το κρίσιμο ερώτημα, πλέον, επικεντρώνεται στο πώς οι άνθρωποι της επικοινωνίας αξιοποιούμε τη δύναμη της τεχνολογίας ουσιαστικά και υπεύθυνα.

Η επικοινωνία ήταν ανέκαθεν το θεμέλιο κάθε ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Είναι μια δεξιότητα που μαθαίνεται, εξασκείται και βελτιώνεται. Τεχνικές όπως η ρητορική, η δημόσια ομιλία και η διαχείριση δύσκολων συνομιλιών αποτελούν πτυχές αυτής της εκπαίδευσης.

Είναι όμως και τέχνη, γιατί μας δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνούμε σε βαθύτερο, ανθρώπινο επίπεδο. Να γεννάμε εικόνες μέσα από τις λέξεις. Να χτίζουμε σχέσεις. Να εμπνέουμε εμπιστοσύνη. Οι σπουδαίοι ηγέτες δεν πείθουν μόνο με επιχειρήματα, αλλά με συναίσθημα. Δεν μιλούν απλώς. Συνδέονται.

Στο πιο σύνθετο επίπεδο, η επικοινωνία είναι και επιστήμη. Η ψυχολογία, η κοινωνιολογία και η γλωσσολογία μελετούν πώς επεξεργαζόμαστε τα μηνύματα, πώς ερμηνεύουμε τις σιωπές, τους τόνους και τις παύσεις. Πίσω από κάθε φράση, υπάρχει μια σειρά νοητικών μηχανισμών που καθορίζουν τι καταλαβαίνουμε και πώς αντιδρούμε. Και πίσω από κάθε μήνυμα, υπάρχει πάντα ένας άνθρωπος που το λαμβάνει.

Όσο κι αν εξελίσσονται τα αλγοριθμικά εργαλεία, όσο κι αν επιταχύνονται τα μηνύματα ή αυτοματοποιούνται τα συστήματα, υπάρχουν κάποιες αξίες που παραμένουν αμετάβλητες:

• Η επικοινωνία παίζει κομβικό ρόλο - διαμορφώνει αντιλήψεις, προκαλεί συναισθήματα, χτίζει ή γκρεμίζει σχέσεις.
• Η ποιότητά της καθρεφτίζει την ποιότητα των πρόθεσεών μας.
• Ο τελικός αποδέκτης είναι πάντα ένας συνάνθρωπος.

Με αυτά τα τρία θεμέλια στο επίκεντρο, το πότε, το πώς και το γιατί επιλέγουμε να μιλήσουμε ή να σιωπήσουμε έχει βαρύνουσα σημασία. Γιατί κάθε επικοινωνία φέρει μια ευθύνη.

Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος - όχι για να αντικαταστήσει τον άνθρωπο, αλλά για να ενισχύσει τη σκέψη και τη στρατηγική του. Μπορεί, να ενισχύσει τη διαδικασία, χαρτογραφώντας το κοινό, αναλύοντας δεδομένα και προτείνοντας προσωποποιημένες επικοινωνιακές στρατηγικές. Η τελική επιλογή, όμως - το τι θα ειπωθεί, πώς και πότε - παραμένει ανθρώπινη απόφαση.

Μπορεί επίσης να υποστηρίξει τη δημιουργία περιεχομένου, προτείνοντας τίτλους, θεματικές ή αναπτύσσοντας ένα θέμα. Όμως η τελική αφήγηση, το ύφος και η αυθεντικότητα είναι στοιχεία που μόνο ο άνθρωπος μπορεί να προσδώσει.

Η τεχνολογία είναι εργαλείο. Η πρόθεση, όμως, είναι πάντα ανθρώπινη.